Stelling: je hond zelf keuzes laten maken

[Diana]

In hoeverre geven jullie je hond(en) de ruimte om zelf keuzes te maken?

Je hond zelf keuzes laten maken en zelf enige mate van controle geven, zou bevorderlijk zijn voor het welzijn en het zelfvertrouwen van de hond (zie bijvoorbeeld https://www.doggo.nl/artikelen/opvoedin ... ten-maken/).

Geef jij je hond(en) veel of juist weinig ruimte om zelf keuzes te maken en initiatief te tonen en op welke gebieden? Mag de hond bijvoorbeeld zelf de route van de wandeling bepalen, laat je hem kiezen welke snack hij wil, mag hij zelf bepalen of hij voor, achter of naast je loopt tijdens een aangelijnde wandeling, zijn ligplekken in huis bepalen, ook als dat op de tafel is, of hij binnen of buiten wil zijn, of hij bepaalde zaken tijdens een wandeling wil vermijden of juist onderzoeken?
Of ben je juist heel sturend en bepaal je graag alles voor je hond en zo ja: waarom?

[Tineke]

Waar ze liggen hebben ze altijd allemaal zelf bepaald , er zijn kussens op meerdere plekken maar de bank is ook goed
Wandelen kregen ze ook veel vrijheid als dat mogelijk was in verband met veiligheid.
Maar ze kozen soms wel zelf de route zowel in de wijk of op verdere wandelingen.
Voor of achter lopen is ook vrije keuze, enkel bij passeren van mensen of honden moesten ze netjes naast ons lopen, zowel los als vast

[Marc]

Mijn honden mogen eigenlijk vrijwel alles en ik heb een heel erge hekel aan brave honden naast hun baas. Zet ze dan op de treadmill ofzo. Wandelen doe ik voor hun lol. Ze lopen los en mogen alles. Enige dat moet is komen als ik roep. Meer niet.

[Loraine]

Ligplaatsen bepalen ze zelf.
De route op de langere uitlaatronde de ene keer wel en de andere keer heb ik een bepaalde route in mijn hoofd, de korte ronde is vaak een vaste route, al lopen we die ook weleens in tegengestelde richting.
Qua snacks mogen ze vaak zelf uitkiezen, dan pak ik een paar verschillende soorten en pakken zij degene die hun voorkeur heeft.
Net zoals ze ook gerust wat krijgen als ze bij de snackkast staan of naar een vd koekjespotten wijzen.
Wanneer we bij het tuincentrum zijn mogen ze ook gerust aangeven dat ze even een gangpad in willen om te snuffelen of bijvoorbeeld konijnen kijken ofzo, idem dito voor de dierenwinkel.
Oh en ze mogen ook gerust zelf wat lekkers uitkiezen bij de dierenwinkel of het tuincentrum, wel om en om want met 2 of 3 tegelijk wordt het nogal chaotisch.

De grote lijnen bepaal ik en waar ze dat aankunnen mogen ze zelf de kleinere dingen bepalen.

[Omega]

Ze mag liggen waar ze wil, kussens, manden, bed of vloer genoeg. Als de buitendeur open staat mag ze weten of ze buiten of binnen ligt. Soms wil ze op avontuur dan geeft ze duidelijk aan waar ze heen wil met wandelen, meestal mag ze dat en volg ik haar. Voor de p&p rondjes moet ze bij ons in de straat volgen anders loopt ze overal te speuren naar katten en wil ze ze opjagen, op het veldje mag ze doen wat ze wil. In het bos mag ze los en is ze vrij als ze in de buurt blijft en het veilig is. Snackjes krijgt ze, aan haar de keuze om het wel of niet op te eten.

[blondie]

Grappig, ik denk dat ik overkom als sturend en iemand die dingen bepaald, maar hoe de stelling gebracht wordt in de omschrijving mogen ze juist veel zelf bepalen.
Hier heeft geen dier echt een vaste plek, dat is enige waar ik wel op aanstuurde bij nieuwe honden, er worden geen plekken of stukken in huis geclaimd, die eerst komt eerst maalt. En als je dat "eigen gaat vinden" dan is dat jammer voor je, genoeg andere plekken waar je kunt vertoeven als een ander net even eerder ergens ligt.

Buiten kan ik echt wel hun laten bepalen of we naar de "bootjes" gaan of de andere route langs groen gaan.
En met kluiven heb ik soms drie smaken/variaties en dan laat ik bewust kiezen eerlijk gezegd.

Ben het wel eens ook met de stelling die werd aangehaald, door de hond bewust keuzes te laten maken geef je ze een bepaalde mate van vertrouwen die zelfstandigheid goed doet.

In andere situaties bij uitvallende honden bijvoorbeeld ben ik geneigd om zelf eerder iets te bepalen of geen voordeel van twijfel te geven door voortijdig al in te spelen. Soms laat ik het dus wel gaan als ik inschat dat er geen risico is, en laatst pakte dat weer prima uit waarop ik kon belonen o gepaste afstand. Ik liet dus de keuze even aan de honden hoe te reageren op een negatief iets, en ze kozen zelf om niet terug te reageren, dat kon ik dus alleen maar meemaken als ik hun de keuze liet op dat moment en wat vrije langere lijn ipv kort naast me roepen en passeren onder appel. Nogmaals bij twijfel dat het verkeerd kan gaan doe ik dat niet, maar soms is het wel prettig om te ervaren hoe je eigen hond(en) reageren zonder dat je er bovenop zit.

[EchoMira]

Als mijn honden volwassen genoeg zijn mogen ze zelf weten of ze mee gaan naar het werk (of het wandelen maar dat wilde alleen Cleo niet toen ze oud en ziek werd).
Echo wil soms thuis blijven en dat mag. Ze weet wat er komt als ze meegaat en ze weet wat er komt als ze thuis blijft en lijkt het laatste oprecht te prefereren.

Verder valt er winig te kiezen. De route van de wandeling bepaal ik maar dat doe ik op een manier waarbij ze er zelf dolblij mee zijn.

[Nanna]

Lijkt me doodvermoeiend om de hele tijd te commanderen.
Dus zoekt het allen lekker uit. Ik maak de meeste wandelingen zo dat we maar zelden iemand tegenkomen en als je maar bij de club blijft vind ik alles prima.
Mijn veto geldt wel voor mensenstront. Daar blijf je af.

Binnen zal het me helemaal jeuken. Ga liggen waar je maar wilt. Op de grond, op de bank. Alles prima.

[Frootje]

Aloy maakt tijdens de dag doorlopend zelfstandig keuzes. Ze is daar enorm goed in en voor haar werk is het onmisbaar. Ik ben er heel blij mee dat ze dat zo goed kan. Ik zie ook dat het haar zelfvertrouwen geeft en blij maakt dus dat is een win-win. Soms maakt ze ook wel eens keuzes waar ik minder blij mee ben maar dat hoort erbij.

In hun vrije tijd maken mijn honden zelf veel keuzes. Ik bemoei me alleen met waar ze moeten liggen en hoe ze zich moeten gedragen als ze zich níét gedragen. Bij Froo gaat dat over blaffen naar de tv en bij Aloy… komt eigenlijk niet zo vaak voor. Blaffen in de tuin denk ik. Maar zolang ze dat niet doen mogen ze binnenhuis zelf weten wat ze doen. Tijdens het wandelen mogen ze het vaak ook zelf weten (Aloy mits ze haar vrij-commando heeft gekregen, zij houdt namelijk erg van in de modder rollen en dat komt niet altijd uit), ze zijn alleen allebei niet het type om de route te kiezen.

[Diana]

Aloy maakt tijdens de dag doorlopend zelfstandig keuzes. Ze is daar enorm goed in en voor haar werk is het onmisbaar. Ik ben er heel blij mee dat ze dat zo goed kan. Ik zie ook dat het haar zelfvertrouwen geeft en blij maakt dus dat is een win-win. Soms maakt ze ook wel eens keuzes waar ik minder blij mee ben maar dat hoort erbij.

In hun vrije tijd maken mijn honden zelf veel keuzes. Ik bemoei me alleen met waar ze moeten liggen en hoe ze zich moeten gedragen als ze zich níét gedragen. Bij Froo gaat dat over blaffen naar de tv en bij Aloy… komt eigenlijk niet zo vaak voor. Blaffen in de tuin denk ik. Maar zolang ze dat niet doen mogen ze binnenhuis zelf weten wat ze doen. Tijdens het wandelen mogen ze het vaak ook zelf weten (Aloy mits ze haar vrij-commando heeft gekregen, zij houdt namelijk erg van in de modder rollen en dat komt niet altijd uit), ze zijn alleen allebei niet het type om de route te kiezen.

Zelf de route laten kiezen is hier ook nooit een succes geweest.
Mila en Fayah snappen het niet en gaan wachten op mij. Alsof ze willen zeggen: zeg jij maar waar we heen gaan, het maakt ons niets uit, zolang we maar samen zijn. Ik heb bij die twee ook nog nooit een voorkeur voor bepaalde wandelplekken kunnen ontdekken.
Amy wil alleen maar beestjes zoeken, door de bosjes jagen en haar neus achterna door het struikgewas. Die loopt helemaal geen route, maar laat zich meeslepen door wat ze tegenkomt of ruikt. Zij heeft ook een perfecte neus voor water en zie ik inmiddels ook aan haar hoe ze aangeeft dat ergens water is - zo heeft ze me naar mooie verborgen waterplekjes ver van paden weg weten te brengen. Daar luister ik dan wel naar.
Amoz ging als een gek alle plekken af waar hij eerder katten had gezien en daarna naar de kinderboerderij om hysterisch te doen bij het hek waar de schapen stonden.
Ik heb er denk ik gewoon echt niet de honden voor

[Frootje]

Zelf de route laten kiezen is hier ook nooit een succes geweest.
Mila en Fayah snappen het niet en gaan wachten op mij. Alsof ze willen zeggen: zeg jij maar waar we heen gaan, het maakt ons niets uit, zolang we maar samen zijn. Ik heb bij die twee ook nog nooit een voorkeur voor bepaalde wandelplekken kunnen ontdekken.
Amy wil alleen maar beestjes zoeken, door de bosjes jagen en haar neus achterna door het struikgewas. Die loopt helemaal geen route, maar laat zich meeslepen door wat ze tegenkomt of ruikt. Zij heeft ook een perfecte neus voor water en zie ik inmiddels ook aan haar hoe ze aangeeft dat ergens water is - zo heeft ze me naar mooie verborgen waterplekjes ver van paden weg weten te brengen. Daar luister ik dan wel naar.
Amoz ging als een gek alle plekken af waar hij eerder katten had gezien en daarna naar de kinderboerderij om hysterisch te doen bij het hek waar de schapen stonden.
Ik heb er denk ik gewoon echt niet de honden voor

Nou ja, met Amy beleef je wel hele avonturen dan.

Ik heb het met Froo wel eens geprobeerd, zij werd er enorm onzeker van, zelfs een beetje angstig. Froo heeft sturing nodig, daar voelt ze zich fijn bij. De wereld is voor haar heel groot, ze wil denk ik helemaal niet het voortouw nemen om de wereld te ontdekken en dat snap ik ook wel. Aloy is zoals Mila en Fayah, die vraagt zich alleen af wanneer ik nou een richting ga kiezen. Dat is toch wat de baas doet? Zij gaat overal wel mee heen hoor.



Ik stuur trouwens tegenwoordig wel vrij veel in de omgang tussen Froo en Aloy. Ze begonnen elkaar in de haren te vliegen en vooral Aloy vond dat ze vrij veel dingen mocht gaan claimen. Dat mag nu niet dus op het moment dat er een andere hond bij komt, en zeker Froo, gaat Aloy even strak onder appel. Daar luistert ze ook keurig naar en de rust en harmonie tussen de dames is weer wedergekeerd, ze spelen nu zelfs weer samen. Maar daarin ben ik wel erg streng, dat was ook echt even nodig.

[ranetje]

Ze mogen hun wensen aangeven tijdens de wandelingen en vaak ga ik daarin mee, maar niet altijd.
Als ze naar de uiterwaarden willen en het is zonnig en warm krijgen ze dat niet voor elkaar.
Kiezen uit snacks wordt lastig want wat snacks betreft zijn ze nogal kieskeurig, dus ik heb maar twee soorten in huis
Aangelijnd wandelen mogen ze niet voor me uit. Ik wil die kat eerder zien dan zij anders loop ik het risico dat ik op straat lig
Waar ze thuis liggen moeten ze zelf weten, op de grond, in de mand of op de bank, maar niet op tafel
Alleen als de thuiszorg komt graag even in de mand zodat ze niet in de weg lopen.

[Anne]

Zolang het de hond in kwestie of andere honden) niet in gevaar brengt en er geen tijdsdrang achterzit wel, maar als er iets moet of als we aan het wandelen zijn en op een bepaalde tijd terug moeten zijn niet. Hangt er dus helemaal van af wat de omstandigheden zijn en waar het over gaat.

[Diana]

Zelf de route laten kiezen is hier ook nooit een succes geweest.
Mila en Fayah snappen het niet en gaan wachten op mij. Alsof ze willen zeggen: zeg jij maar waar we heen gaan, het maakt ons niets uit, zolang we maar samen zijn. Ik heb bij die twee ook nog nooit een voorkeur voor bepaalde wandelplekken kunnen ontdekken.
Amy wil alleen maar beestjes zoeken, door de bosjes jagen en haar neus achterna door het struikgewas. Die loopt helemaal geen route, maar laat zich meeslepen door wat ze tegenkomt of ruikt. Zij heeft ook een perfecte neus voor water en zie ik inmiddels ook aan haar hoe ze aangeeft dat ergens water is - zo heeft ze me naar mooie verborgen waterplekjes ver van paden weg weten te brengen. Daar luister ik dan wel naar.
Amoz ging als een gek alle plekken af waar hij eerder katten had gezien en daarna naar de kinderboerderij om hysterisch te doen bij het hek waar de schapen stonden.
Ik heb er denk ik gewoon echt niet de honden voor

Nou ja, met Amy beleef je wel hele avonturen dan.

Ik heb het met Froo wel eens geprobeerd, zij werd er enorm onzeker van, zelfs een beetje angstig. Froo heeft sturing nodig, daar voelt ze zich fijn bij. De wereld is voor haar heel groot, ze wil denk ik helemaal niet het voortouw nemen om de wereld te ontdekken en dat snap ik ook wel. Aloy is zoals Mila en Fayah, die vraagt zich alleen af wanneer ik nou een richting ga kiezen. Dat is toch wat de baas doet? Zij gaat overal wel mee heen hoor.

Ik stuur trouwens tegenwoordig wel vrij veel in de omgang tussen Froo en Aloy. Ze begonnen elkaar in de haren te vliegen en vooral Aloy vond dat ze vrij veel dingen mocht gaan claimen. Dat mag nu niet dus op het moment dat er een andere hond bij komt, en zeker Froo, gaat Aloy even strak onder appel. Daar luistert ze ook keurig naar en de rust en harmonie tussen de dames is weer wedergekeerd, ze spelen nu zelfs weer samen. Maar daarin ben ik wel erg streng, dat was ook echt even nodig.

Dat onzeker worden bij weinig sturing herken ik ook. Dat was bij Arlo in het begin ook heel erg zo en nu nog steeds wel eens in voor hem onbekende/spannende situaties. Hij vindt het dan veel fijner als ik hem zeg wat hij moet doen en duidelijk het voortouw neem, zodat hij alleen maar hoeft te volgen, dan wanneer ik hem aan zijn lot overlaat. Mila heeft dat als jonge hond ook wel gehad bij dingen die ze spannend of eng vond.
Ik kan Arlo ook beter niet helemaal vrij laten als er onbekende mannen op bezoek komen. Als ik hem dan aan de lijn bij me neem, vindt hij het wel even spannend, maar blijft gewoon rustig naast mij staan en binnen een halve minuut is die spanning weg. Laat ik hem los, dan gaat hij heel druk doen, om de persoon heen rennen, wat blaffen, naderen en weer wegrennen en blijft die spanning onverminderd. In zijn geval werkt het dus helemaal niet om hem zelf de keuze te geven in die situatie. Bij vluchtgedrag geef ik een hond sowieso eigenlijk nooit volledig de keuze en leer ze om dan naar mij toe te komen (als ze dat al niet uit zichzelf doen) in plaats van in blinde paniek weg te vluchten.

Fijn dat het nu weer goed loopt tussen Froo en Aloy! Bij mijn eerste opvangers was het bij Mila ook nodig om sturender op te treden. Als het aan haar lag, mocht een andere hond in huis alleen maar stil in een hoekje liggen. Gelukkig is dat wel helemaal opgelost toen ze begreep dat ze zich niet op die manier mocht bemoeien en bij latere honden - vanaf Amy eigenlijk - heeft ze dat gedrag niet meer vertoond.

[pioenroos]

Ik probeer ze zoveel mogelijk eigen inbreng te geven. Zolang het veilig en verantwoord is en ik me erin kan vinden dan

Wandeling kiezen doen ze graag hier alleen mag het niet altijd want ze kiezen meestal hetzelfde dan.
Bij Diem eindigde je dan altijd in de stad bij de viskraam (kibbeling of haring graag), bakker (eierkoek aub), kaaswinkel (alles is goed) of een hoogtepunt elk jaar voor hem: de oliebollenkraam (ik 1 betalen, hij gratis een hele omdat hij zo goed kon vangen)
Mies kiest voor korste route richting de polder via industrie waar ze blijft hangen bij de eerste de beste graafplek.
Danu heeft 2 voorkeuren: halfomheind braakliggend stukje waar ze los mag en we zoekspelletje of sleepspoortje gaan doen. Of richting winkelcentrum waar ze zich dan druk gaat maken over rare mensen en drukke honden. Ze ambieert denk ik een baan als toezichthouder.
Flora is wel een fantastische reisleider. Je ontdekt bijna elke wandeling dan een nieuw straatje of achterom in je eigen stad. Behalve als er regen dreigt, dan ben je met 2 minuten weer thuis

Snoeperij moet ik wel streng zijn anders kan ik ze rollen. Kluiven kiezen kan ook niet, Mies pakt al haar keuzes probleemloos tegelijk op in bek of gaat er op liggen. Blaffen en spullen/eten jatten is verboden. Maar Danu mag wel na het eten op de eettafel kijken of er geknoeid is Als ik een kluif op tafel heb gelegd omdat Mies ging claimen zonder kluiven mag Danu de kluif ook gewoon weer van tafel pakken. Haar kluif tenslotte en niemand anders deed er wat mee

Ligplekken bepalen ze helemaal zelf. Alleen plek bij mij claimen is verboden. Tot op zekere hoogte mogen ze ook zelf aangeven de tuin in te willen of blokje om te willen lopen. Niet elk uur uiteraard maar dat gebeurt ook niet eigenlijk.
Mies bepaald meestal ook zelf of ze wel of niet mee uitgaat. Alleen als ik paar uur van huis ga moet ze verplicht als ze nog niet is geweest.
Danu vraagt ook regelmatig of we samen wat kunnen doen. Ze brengt me een speel of tikt met neus tegen kast waar haar sport/spel spullen liggen. Als ik zeg nu even niet legt ze zicht daar voor een uurtje bij neer. Maar meestal heeft ze gewoon gelijk dat het tijd is voor een verzetje Ze is na een halfuur spel/training ook gewoon tevreden en zeurt verder niet.

Buitenshuis hebben ze minder te willen behalve route suggesties geven. Ook blijf ik gerust lang staan als ze willen snuffelen of ergens opklimmen voor snoep. Maar Danu mag niet andere honden de les lezen, Mies mag niet eindeloos graven en Flora mag niet achter de hazen en konijnen aan En je komt als ik je roep, anders blijf je aangelijnd.

[Marc]

Route kiezen hier ook absoluut niet maar dat werkt ook domweg niet. Ik laat ze uit de auto en dan gaan we een van de vaste routes doen. Ik ga niet stomme routes lopen of langs wegen ofzo. De enige motivatie van mijn honden om een andere route te willen kan met eten te maken hebben. En eten van de straat is een no go. Verder hebben ze geen reden om andere routes te kiezen. We gaan of naar de polder. Of naar het bos of naar het water. Meer kleuren zijn er niet en daar zijn verschillende routes maar ik bepaal. En ze zijn ontzettend volgzaam en willen dat ook.

[CatnDog]

Ik ben bij Zeno vrij sturend. Hij heeft in mijn ogen ook niet echt het karakter om zelf altijd verstandige beslissingen te maken. Zijn karakter is een combinatie van prettig gestoordheid en plaat-voor-z'n-kopperigheid.

Ik heb ook het idee dat hij het zonder sturing niet zo goed doet. Ik heb eigenlijk op alle vlakken wel bepaalde regels en daarbinnen mag hij wel keuzes maken/doen wat hij wil. Maar goed, dus wel binnen de lijnen.
Hij is niet echt het type dat zichzelf gaat lopen vermaken of rotzooi gaat lopen schoppen, in de tuin bijvoorbeeld. Dan gaat hij eerst even wat rondsnuffelen en een plas doen en daarna ligt hij te wachten. Dat doet hij overigens heel geduldig. Hij gaat niet lopen dreinen.

Hij is verder wel vrij duidelijk in aangeven wat hij wil. Bij hem is het of 0 of 100. Of hij heeft dorst of helemaal niet ('wat denk je nou?!'). Hij slaapt of hij is wakker. Hij geeft ook altijd duidelijk aan waar hij wil slapen (meestal bij mij ingeparkeerd).
Als hij bij een wandeling heel graag ergens naar toe wil (meestal losloop/speur/speellocaties), geef ik daar wel eens aan toe. maar zeker niet altijd. Hij mag zelf weten of hij voor, achter, links of rechts van me loopt, tenzij er bijvoorbeeld een situatie is waarbij ik hem aan een bepaalde kant wil hebben. Vanmorgen bijvoorbeeld een hond passeren die op een veldje werd uitgelaten (man telefoon vast met 1 hand de lijn vast) en zijn hond viel uit, dan verplaats ik Zeno naar de andere kant, zodat ik tussen hem en de hond in wandel.
Als hij duidelijk iets wil onderzoeken: soms wel, soms niet. Ligt een beetje aan het vermoeden wat ik denk dat hij wil onderzoeken.

Zelfvertrouwen heeft hij overigens meer dan voldoende. Hij is heeel erg blij met zichzelf.

[Josefien]

Hangt zozeer van de hond in kwestie af.

Javier heeft geen sturing nodig, juist liever niet. Want dan toont hij zich als een superbraaf en gedweee hond. Te aangepast. Hij bloeit op bij een vrije hand, (her)wint zijn zelfvertrouwen. Niets zo leuk als een eigenzinnige Javier.

Merlijntje heeft weinig sturing nodig. Alles op basis van onderling vertrouwen. Negen jaar geleden zijn de piketpaaltjes geplaatst en afspraken gemaakt. Kennelijk tot volle tevredenheid, want hij heeft geen behoefte zijn grenzen te verkennen of verleggen.

Edison heeft wel behoefte aan duidelijke sturing. Als ik het aan hem zou overlaten, chaos en onzekerheid. En hij vindt het heerlijk als ik hem duidelijk maak wat de bedoeling is. Intens gelukkig kan hij ervan worden, zo tevreden met mij

[Diana]

Hangt zozeer van de hond in kwestie af.

Javier heeft geen sturing nodig, juist liever niet. Want dan toont hij zich als een superbraaf en gedweee hond. Te aangepast. Hij bloeit op bij een vrije hand, (her)wint zijn zelfvertrouwen. Niets zo leuk als een eigenzinnige Javier.

Merlijntje heeft weinig sturing nodig. Alles op basis van onderling vertrouwen. Negen jaar geleden zijn de piketpaaltjes geplaatst en afspraken gemaakt. Kennelijk tot volle tevredenheid, want hij heeft geen behoefte zijn grenzen te verkennen of verleggen.

Edison heeft wel behoefte aan duidelijke sturing. Als ik het aan hem zou overlaten, chaos en onzekerheid. En hij vindt het heerlijk als ik hem duidelijk maak wat de bedoeling is. Intens gelukkig kan hij ervan worden, zo tevreden met mij

Dit is herkenbaar voor mij, ik ervaar ook dat het erg van de hond afhangt en dat sommige honden helemaal niet meer vertrouwen krijgen als je ze veel ruimte en keuzes geeft. Zoals ik hierboven bijvoorbeeld al schreef over Arlo als hij iets spannend vindt: dan ervaart hij steun aan duidelijke aanwijzingen, dat kalmeert hem. Laat ik hem het zelf uitzoeken, dan blijft hij in zijn angst hangen en leert hij niets (positiefs). Terwijl hij enorm groeit van het goed opvolgen van aanwijzingen, dan is hij supertrots en zie je zijn angst wegvloeien.

Amy is ook zo'n hond die superbraaf en gedwee wordt als ik me te veel met haar bemoei. Terwijl zij eigenlijk heel levendig en bruisend is en vol plannen en initiatieven zit, maar dan moet ze wel de vrijheid hebben dat ook te kunnen laten zien en niet het gevoel hebben dat ze steeds in de pas moet lopen en dat ik haar initiatieven ga afkeuren. Zij is van nature heel onderdanig en vraagt uit zichzelf voor heel veel dingen toestemming, bijvoorbeeld om op het bed te komen liggen. Dat mag altijd en dat hoeft ze helemaal niet te vragen, maar dat doet ze toch al 9 jaar stug elke avond weer.

Bij de collies let ik erop dat ik eigen initiatief stimuleer, want dat zijn honden die van nature eerder wachten op aanwijzingen dan zelf dingen verzinnen. Ik vind het mooi als honden veel initiatief tonen en echt hun persoonlijkheid en voorkeuren laten zien, dus niet afwachtend of passief zijn. Bij de collies heeft dat niet zozeer te maken met gebrek aan zelfvertrouwen, maar met hun will to please en onzelfstandigheid.