Labrador Sam op bizarre wijze ziek geworden van staalsplinters onkruidborstels. ’We dachten dat hij het niet zou overleven’. Zijn baasjes vechten voor een andere manier van onkruidbestrijding
Het onophoudelijke braken van elfjarige labrador Sam uit Wervershoof begon op een dinsdag, eind van de middag in week zes van 2020. Het was het begin van een lange zoektocht naar de oorzaak.
Sam oogt wat grijzig, maar zit er monter bij. Brenda Does en Marco Besseling zijn opgelucht dat zij - al is het op bizarre wijze - een concrete oorzaak hebben gevonden voor de terugkerende klachten van hun hond.
Want het bleef niet bij één keer. ,,Hij werd om de acht weken ziek en bleef telkens twee weken ziek. We gingen steeds naar de dierenarts. Die wist het ook niet.’’ Sam kreeg ontstekingsremmers en pijnstillers. Hij knapte op, maar in week veertien werd hij weer ziek. En in week 22 opnieuw. ,,Ik schrijf nogal veel op, noteer dingen in mijn agenda. Zo viel ineens de regelmaat op.’’
Want bloedonderzoek wees niets uit. Sam was kerngezond, aldus de dierenarts die na het zoveelste bezoek wel tot de conclusie kwam dat het gevaar van buitenaf moest komen. Vergif, vermoedde ze. ,,Grote kans dat je hier nooit achter komt, zei ze.’’
Een nieuw kleed? Nieuwe buren met nieuwe gewoonten? Ander voer? Ze wisten het niet. Sam is een reu, niet gecastreerd, maar wel geïnteresseerd in luchtjes, zeker die van teefjes. Zijn baasjes hebben hem geleerd niets van de grond te eten, maar hij likt wel graag aan gras, aan paaltjes. En soms aan zijn poten als hij thuiskomt van een wandeling. ,,Je denkt eerst nog aan round up of zo.’’
Dat was het niet, maar het bleek wel met onkruidbestrijding te maken te hebben, ontdekte Brenda in week 36. ,,Sam is al wat ouder. Ik loop korte rondjes in de wijk of ga naar de dijk.’’ Eind september viel haar ineens de wagen op, die door de straat kwam met staalborstels en bladblazers. ,,Dat was het enige afwijkende in het patroon.’’
Echtgenoot Marco - werkzaam in de bouw - handelde direct. Hij haalde een grote magneet uit zijn auto en controleerde de stoep om de hoek. Die ’zoog’ onmiddellijk staalgruis op. ,,Het is slijtsel van de staalborstels die ze gebruiken om het onkruid weg te vegen. Die borstels slijten in een week, weet ik nu.’’
En ja, ook het braaksel van Sam - dat ze bewaard hadden - bevatte staalgruis. De dierenarts had er niet eerder van gehoord, maar het kwartje viel wel. ,,Metaalpartikelvergiftiging, noemen ze het. Dat heeft ze ook bevestigd in een mail aan de gemeente.’’
Staalsplinters
Want die werd door Brenda en Marco op de hoogte gesteld. ,,Het blijkt dat het maagslijmvlies geprikkeld wordt door die staalsplinters, waarna hij het eruit kotst. Zijn maagwand had wel geperforeerd kunnen raken.’’ En ja, er zijn periodes waarin het ’buikgriepvirus’ heerst, stelde de dierenarts vast. ,,Dat kan zomaar dezelfde oorzaak hebben. Zij waren verbijsterd dat we dit achterhaald hebben.’’
Brenda en Marco hebben nog veel meer achterhaald in ’project Sam’, zoals ze hun inmiddels een jaar lang durende zoektocht langs allerlei organisaties gekscherend noemen. Brenda benaderde het bedrijf dat voor de gemeente werkt om het onderhoudsschema op te vragen. ,,Daar deden ze eerst nog heel moeilijk over. Maar het valt precies samen met Sams ziekte.’’
Ze heeft - vrij moeizaam naar eigen zeggen - contact met de gemeente Medemblik. Ze heeft twee keer een onderhoud met de wethouder gehad. ,,We hebben ze aansprakelijk gesteld voor de onkosten van de dierenarts. Dat is afgewezen maar we hebben wel honderd euro gehad voor ons ’onderzoek’.’’
Hoorn
Het bedrijf in kwestie bleek sinds 2019 het groenonderhoud te doen in Wervershoof. Met staalborstels, waar landelijk al meer discussie over is. Want ook veel fiets- en zelfs autobanden blijken vanwege de staalsplinters te sneuvelen. ,,We hebben contact gehad met Chris de Meij in Hoorn. Daar speelde dit een paar jaar terug - heel veel fietsen lek en bleken de staalborstels verkeerd afgesteld, want het is eigenlijk heel specialistisch werk.’’
Hoewel de gemeente stelt nooit klachten te hebben gehad, bleek bij navraag in de buurt en bij garages dat wel degelijk fietsen en ook auto’s lek rijden. ,,Een postbode hier in de buurt met een lekke band. Een garage bevestigde dat onlangs twee auto’s kwamen met lekke banden. Toevallig allebei van de gemeente zelf.’’
Ook andere hondenbezitters herkennen de klachten. ,,Ik wil mensen graag waarschuwen, zodat ze weten waar ze op moeten letten. Ik sprak een man die zelf een staalsplinter uit de poot van zijn hond heeft getrokken. Een vrouw met een hond die ook vaker doodziek is geweest. Een man, van wie de hond zeker iedere twee maanden spuugt en heel veel gras eet. Dan denk je daar niet aan.’’
Via via belandde ze bij de Koninklijke Hondenbescherming. ,,Daar had ik eerder nog nooit van gehoord. Zij maken zich druk om het welzijn van honden. Waarschuwden recent nog voor slakkengif. Zij adviseerden om het te melden bij de Nederlandse dierenartsenvereniging en de VNG. Omdat eigenlijk alle gemeenten moeten weten wat de gevolgen zijn van het gebruik van staalborstels op straat.’’
De communicatie met de gemeente blijft moeizaam en dat vindt Brenda jammer. ,,Dat had zoveel beter gekund. Ze zijn een heetwaterpilot gestart, iets dat in grotere gemeenten al heel veel gebeurt. Dat moest ik op de website lezen. Jammer dat ze dat dan niet even communiceren.’’
De gemeente laat in een reactie weten dat staalborstels wettelijk toegestaan zijn. Wel start inderdaad een pilot met heet waterbestrijding. ,,We doen ons best de inwoners zo goed mogelijk te informeren over de werkzaamheden in de openbare ruimte. Maar de gemeente heeft geen enkele verplichting om - en kan helaas niet met haar beperkte capaciteit - inwoners individueel op de hoogte houden van alle werkzaamheden en ontwikkelingen.
Irritatie
En ondertussen rijdt de borstelwagen nog steeds door de wijk. Deze week nog. ,,Dan spreek ik zo’n man aan, die reageert geïrriteerd, verwijst naar de gemeente. Wat ik op zich ook wel begrijp.’’
Ze breken tussen de bedrijven door hun hoofd over de vraag hoe Sam te vrijwaren van verdere klachten. ,,We lopen nu midden op straat, wassen zijn poten na iedere wandeling. We hebben hem afgeleerd te likken, maar het bleek ook aan zijn poten te zitten.’’
Sam is niet ziek meer en daar zijn ze heel blij om. Maar de zorgen zijn er wel degelijk nog. ,,Je loopt nooit meer relaxed met hem. Maar we doen dit niet alleen voor Sam, maar voor alle honden. Want dit moet stoppen.’’
Oproep
Brenda en Marco willen graag regionaal informatie verzamelen over de overlast die inwoners ervaren van het gebruik van de staalborstels in West-Friese gemeenten. Mensen die hier ervaring mee hebben en dit willen delen kunnen dat doen via een mail naar redactie.wef@nhd.nl. Dan komt het bij hen terecht.
https://www.noordhollandsdagblad.nl/cnt ... 9_48266424
Het staalgruis dat is teruggevonden in het braaksel van Sam.
nu kunnen ze iig ervoor zorgen dat het niet weer gebeurt.
.